Język Polski
English
Aleksota Seweryny Pruszakowej i Stanisława Moniuszki – odnalezione ogniwo?
Magdalena Dziadek
https://orcid.org/0000-0002-1409-7902Radosław Okulicz-Kozaryn
https://orcid.org/0000-0002-3419-3280Abstrakt
Wśród papierów po Moniuszce przechowywanych w archiwum Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego znajduje się, od 2023 r. dostępne również w postaci cyfrowej na portalu „Dziedzictwo Muzyki Polskiej w Otwartym Dostępie”, libretto do zamierzonej, a ostatecznie niepowstałej opery Aleksota, napisanej przez Sewerynę Pruszakową. Łączy ono wątki zaczerpnięte z romantycznej mitologii litewskiej oraz fikcyjne epizody z dziejów chrystianizacji kraju. Libretto zostało niegdyś omówione i zanalizowane przez Włodzimierza Poźniaka, jednak od czasu, gdy opublikował on wyniki swoich badań (1948), pojawiły się nowe, istotne pytania, na które próbują odpowiedzieć autorzy artykułu. Dotyczą one przede wszystkim genezy Moniuszkowskiego pomysłu na „operę litewską” i konkretnych okoliczności powstania projektu. Te wydają się bezpośrednio związane z falą manifestacji patriotycznych, demokratycznych i solidarystycznych, które – objąwszy w trakcie 1861 r. ziemie dawnej Rzeczypospolitej – 12 sierpnia dotarły też do Kowna i pobliskiej Aleksoty i połączyły się na moście nad granicznym Niemnem. W dalszym ciągu autorzy wskazują źródła literackie libretta, a zwłaszcza odnalezioną przez siebie pracę Aleksandra Połujańskiego, próbując odpowiedzieć na pytanie o koncepcję muzyczną opery, nad którą Moniuszko pracował z Pruszakową przed wybuchem powstania i jej późniejszym wyjazdem do Paryża.
Słowa kluczowe:
Stanisław Moniuszko, Seweryna Pruszakowa, opera polska w XIX wieku, libretta operowe, unia polsko-litewska, ruch patriotyczny na ziemiach polskichInne teksty tego samego autora
- Magdalena Dziadek, Adolf Chybiński – Ludwik Bronarski. Korespondencja, T. I 1922–1939; T. II 1941–1952 opracowanie, wstęp i komentarze Małgorzata Sieradz , Studia Chopinowskie: Tom 11 Nr 1 (2023)
- Magdalena Dziadek, Pieśń polska. Chopin, Moniuszko, Karłowicz, Szymanowski. Studia i interpretacje Mieczysław Tomaszewski , Studia Chopinowskie: Tom 8 Nr 2 (2021)
- Magdalena Dziadek, Korespondencja Fryderyka Chopina, tom 2: część I 1831–1838, część II 1838–1839 zebrali, opracowali i opatrzyli komentarzami Zofia Helman, Zbigniew Skowron, Hanna Wróblewska-Straus , Studia Chopinowskie: Tom 1 Nr 1 (2018)
Szczegóły
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania